SICAK HAVALARDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER VE BESLENME ÖNERİLERİ – Köşe Yazısı

Küresel ısınmanın etkisiyle düzensiz mevsim geçişleri ve aşırı sıcakların yaşandığı bu yıl ayrıca dikkat etmemiz gerekiyor. Güneşin tepede olduğu, kavurucu sıcak saatlerde korunmasız şekilde dolaşmak, nasıl beslenirseniz beslenin, sıcaktan etkilenmenize yol açar. Bu nedenle hem cilt sorunlarından korunmak, hem de günlük yaşantımızı sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için, çok sıcak saatlerde güneşe çıkmak yerine olabildiğince ‘doğal serin’ alanlarda kalmaya çalışmak, dışarı çıkınca güneş kremi, şapka ve açık renk, hafif giysiler tercih etmek uygun olacaktır.

*Sabah 10:00dan öğleden sonra saat 16:00ya kadar mümkünse güneşe çıkmayın.

*En çok dikkat edilmesi gereken konulardan biri yeterli su tüketimidir. Erişkinler için her gün düzenli olarak 10 – 12 bardak su tüketimi önemlidir. Sıvı takviyesinin önemli olduğu bu sıcak havalarda nefes alıp vermek bile sıvı kaybına sebeptir, terlediğinizi görmeniz şart değildir. Günlük sıvı ihtiyacı kadınlarda ortalama 2 litre, erkeklerde ise 3 litredir, ancak egzersiz yapıldığında ise her yarım saat için 1-2 bardak daha eklemek gerekir. Susamayı beklemeden mutlaka düzenli bir şekilde su için. Su tüketmek zor geliyorsa içine taze meyve parçaları, nane, limon vb ekleyin, şekersiz kompostolar, limonata, ayran, kefir, soda en doğru tercihlerdir.

*Sıcak havalarda aşırı yağlı ve şekerli yiyecekler yerine su, vitamin ve mineral içeriği yüksek meyve, sebze ve tam tahıllara dayalı bir beslenme şekli daha uygundur. Balık, zeytinyağlı sebze, meyve ve salata en iyi seçimdir. Kızartmalar, aşırı yağlı gıdalar ya da sakatatlar yerine ızgara, buğulama, haşlama olarak hazırlanmış et veya sebze yemekleri tercih edilmelidir.   Kan şekerinde düzensizliği sebep olan yağlı, şekerli, ağır tatlılar yerine dondurma veya sütlü tatlılar tüketilmeli.

*Sıcak havalarda yorgunluğu önlemek için öğün atlamamaya özen gösterin. Sıcağın etkisiyle oluşan iştahsızlığın önüne geçmek ve sindirim sistemini rahatlatmak için meyve- sebze gibi hafif ve su oranı yüksek besinlere öncelik vermeye çalışın.

* Yaz döneminde gıda hijyeni daha da önem kazanır. Alınan gıdaların temiz su ile yıkanması, soğuk ortamda tutulması gerekir.

*Öğün atlanmaması önerilir. Ara öğün tüketimi yaz döneminde daha da önem kazanır. Ara öğünlerde taze meyve-sebze tüketilmesi yararlıdır. Sebze-meyve tüketimi, bedenden zararlı maddelerin atılmasına da yardımcı olur.

*Bebeklerin anne sütü ile beslenmesi, onların gereksinim duyduğu besinler açısından yaz döneminde de önemlidir. Özellikle 6 aydan küçük bebeklerin anne sütü ile beslenmesi gerekmektedir.

*Yüksek tansiyonu olanların tuz tüketimini kesmesi ya da şeker hastalığı olanların şekerli, çok kalorili gıdaları tüketmemesi son derece önemlidir. Tüketicekleri her hazır gıdanın etiketini okuyarak tüketmeleri daha güvenli olacaktır.

*Sabah kahvaltısından başlayarak gün içerisinde her acıktığımızda salatalık, domates, marul, maydanoz, roka gibi sebzeler yanında zeytinyağlı fasulye, barbunya gibi hafif yemeklerden ve salatalardan da sık sık tüketmek yararlı olacaktır. Üstelik posa kaynağı bu besinler, yaz aylarında sindirim sisteminin düzgün çalışmasına da yardımcı olacaktır.

*Pişirilmiş gıdaları oda sıcaklığında 2 saatten fazla dışarıda tutmamak önemlidir.

*Su içeriği zengin meyve ve sebzelerden de bol bol tüketebiliriz. Salatalık, domates, marul, kavun, karpuz gibi besinler idealdir ancak dikkat edilmesi gereken nokta meyve tüketirken aşırı şeker içeriğinin unutulmamasıdır. Düzenli ve bol meyve-sebze tüketerek yaz aylarında karşılaşılan enfeksiyonlara karşı da vücut direncinizi artırabilirsiniz.

*Yağ ve karbonhidrat içeriği yüksek gıdalar, metabolizmanızın daha yavaş çalışmasına neden olacak, kendinizi daha halsiz, yorgun hissettirecek ve sizi daha çok susatacaktır. Bu nedenlerle yaz aylarında buharda veya ızgarada pişirme yöntemlerini tercih ederek kızartmalardan ve hamur işi gıdalardan olabildiğince uzak kalmakta fayda var.

*Sıcaklarda halsizlik ve yorgunluğu gidermek için protein açısından zengin beslenmek de en az su alımı kadar önemlidir. Et ve tavuk yerine süt ve süt ürünleri; ayran, yoğurt bol bol tüketilebilir. Kahvaltıda ve ara öğünlerde tüketebileceğiniz meyveli yoğurtlar, ana öğünlerde tatlı yerine tüketilebilir. Yine tatlı tercihinde doğal dondurmalar kan şekerini ani yükseltmedikleri, iyi bir protein ve kalsiyum kaynağı oldukları için özellikle çocukların tüketmelerinde yarar var.

Sağlıkla kalın…

dyt. Rucinan ERGÜN

(Edirne Diyet – Sağlıklı Yaşam Merkezi)